“คิดว่าเงินซื้อความสุขได้รึเปล่า?” หลายคนคงเคยถามคำถามนี้ ไม่กับตัวเองก็กับคนรอบตัว

คำถามนี้เรียกได้ว่าเป็นคำถามคลาสสิคที่ชอบผู้เขียนเองก็ถามคนอื่น ๆ เวลานึกสนุก คำตอบที่ได้รับกลับมาหลากหลายมาก บ้างก็ตอบ “ได้” (ตอบเร็วด้วย)

บ้างลังเลแล้วให้คำตอบแบบกลาง ๆ เช่น “เงินซื้อความสุขไม่ได้ แต่ถ้าไม่มีเงินมันก็ทำอะไรลำบากนะ”

หรือบ้างก็ตอบว่า “ไม่ได้” (ตอบเร็วเหมือนกัน) และก็ให้คำตอบตามสิ่งที่เค้าพวกเขาเชื่อ ซึ่งรูปแบบประโยคก็มักจะเป็น “เงินซื้อความสุขไม่ได้หรอก ต้อง xxx สิ ถึงทำให้เรามีความสุขได้” ส่วนคำที่อยู่ใน xxx เองก็หลากหลาย มีตั้งแต่ ความรัก ครอบครัว เพื่อน คนรัก แฟน ฯลฯ

ในฐานะว่าที่นักจิตวิทยา คำตอบของคำถามข้างบนคือ “เงินซื้อความสุขได้แน่นอน” (ตอบเร็วที่สุด)

ผลจากงานวิจัยหลาย ๆ ชิ้นที่อเมริกา โดยผู้วิจัยได้เปรียบเทียบดัชนีความสุขของผู้เข้าร่วมวิจัยเมื่อเทียบกับช่วงรายได้ที่เพิ่มขึ้น ซึ่งดูตามกราฟที่แนบมาในภาพด้านล่างนี้ 

แกนในแนวตั้งคือค่าดัชนีความสุข ในขณะที่แกนแนวนอนคือจำนวนช่วงของรายได้ครัวเรือน จะเห็นได้ว่ารายได้ครัวเรือนที่เพิ่มขึ้นทำให้ดัชนีความสุขของคนเราเพิ่มขึ้นด้วย อย่างน้อยก็ไม่มีช่วงไหนของกราฟเส้นนี้เลย ที่ชี้ว่าการที่มีรายได้ที่เพิ่มขึ้นจะทำให้คนมีความสุขน้อยลง

แต่ จะเห็นได้ว่าความชันของกราฟนั้นกลับน้อยลงเมื่อคนเรามีรายได้ที่มากขึ้น นั่นแปลว่าทุก ๆ ครั้งที่เรามีรายรับที่มากขึ้นซึ่งความสุขเองพุ่งสูงตามนั้น ความสุขที่ได้มานั้นกลับเพิ่มขึ้นในอัตราที่น้อยลงเรื่อย ๆ จนถึงจุด ๆ หนึ่งที่การมีเงินที่เพิ่มขึ้นไม่ได้ทำให้เรามีความสุขมากขึ้นเท่าไหร่

รูปจากJason Goodman on Unsplash

หลายคนอาจสงสัยว่าแล้วจุดที่ว่าคือเท่าไหร่ ? 100 ล้าน ? 1,000 ล้าน ?

จากสถิติของผลวิจัยเองก็แตกต่างกันไป แต่เท่าที่เขาวัดมาก็คือช่วงรายได้ครอบครัวประมาณปีละ 2 ล้านกว่าบาท เป็นถือว่าเป็นตัวเลขที่มากสำหรับคนทั่วไป แต่มันก็ไม่ใช่ตัวเลขที่ทุกคนเอื้อมไม่ถึงแน่ๆ

(โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ตัวเลขผลวิจัยอันนี้วัดจากค่าครองชีพและรายได้เฉลี่ยของชาวอเมริกัน ซึ่งสูงกว่าเมืองไทยค่อนข้างมากอยู่แล้ว)

อ่านถึงตรงนี้หลายคนอาจเห็นด้วย หลายคนอาจไม่เห็นด้วย ซึ่งก่อนอื่นต้องขออธิบายก่อนว่าข้อมูลที่นำมาเสนอนี้เป็นข้อมูลเชิงสถิติที่ได้จากการหา ‘ค่าเฉลี่ย’ ซึ่งจะมีกี่คนกันที่มีมุมมอง หรือค่าตัวเลขที่เท่าค่าเฉลี่ยในทุก ๆ เรื่อง?

อย่างน้ำหนักตัวของผู้เขียนเองก็ถือว่าเลย ‘ค่าเฉลี่ย’ ชายไทยไปค่อนข้างเยอะ (ฮา) แต่ส่วนตัวคิดว่าเป็นข้อมูลที่น่าสนใจดี เลยเอามาแบ่งปันกัน

ป.ล. เนื้อหาเอามาจาก วีดีโอคลิปของ Dan Gilbert, ในชื่อ “The Science of Happiness_ What Your Mother Didn’t Tell You”

ส่วนกราฟเอามาจาก link (http://happierhuman.com/hedonic-treadmill/) 

(กราฟอันนี้ไม่ใช่กราฟจากวิจัยจริง ๆ นะ ผู้เขียนเลือกอันที่ดูแล้วเห็นได้ชัดมา)